KÖŞE YAZILARI
Başka Bir Poliklinik Mümkün… Başka Bir Aile Hekimliği Mümkün…
18 Kasım 2021
Başka Bir Poliklinik Mümkün… Başka Bir Aile Hekimliği Mümkün…
Çok isterdim..
Muayene için gelen 3 yaş, ürkek oğlan çocuğu ile önce tanışayım. Korkup annesine sarılmasına, montunu çıkartmamak için delice fermuarına yapışmasına sabırla bakayım. “Tamam korkuyorsun benden , sanırım sana iğne yapacağımı sanıyorsun canın acıyacak diye tedirginsin , çok haklısın , hadi anneciğine sarıl biraz sakinleş , biz de annenle sohbet edelim” deyip , duygularını anlayıp , sana anladığımı ifade edip ,senin sakinleşmen için sana fırsat tanıyabilmeyi… Tek tek stetoskopumu , otoskopumu gösterip , “baksana benim oyuncaklarıma” deyip seninle iletişime geçebilme fırsatı bulmayı... Kendini güvende hissettiğinde , sırtını açmak için önce senden izin istemeyi. Hadi bakalım şimdi ağzını aslan gibi aç derken karşında komiklikler yapmayı. Ateşlendiğin için tedirgin olan anacığına sakin sakin anlatmayı. Bu öksürüğün normal olduğunu , ilaç vermek yerine burun yıkama , odayı nemlendirme yaparsanız diye söze başladığım anda , kapıdaki bir hastanın ‘’ Bu ne ya ameliyat mı yapıyor içerde giren çıkmıyor , altı üstü yazacağı bi grip ilacıııııı!!! ‘’ diye bağırdığını duyduğum anda…
Sustum…
İlk zaman sandım ki bana saygısızlık yapıyor, içimden öfkelendim, nasıl böyle konuşur diye kendi kendime söylendim. Ama sonra fark ettim ki bu kişiye ne içerde çocuğunu muayene ettiren anne, ne de kapıda bekleyenler tepki gösterdi , bu saygısızlık sadece bana değildi halbuki, onlara da idi. Kıymetli olmadığı düşünülen onların canı idi. Bir kişi de çıkıp “Sen nasıl konuşuyorsun , bakkal mı bu , içerdeki doktor , doktor !! sağlığımızla ilgili karar veriyor , elbet uzun sürer muayene dediğin” demedi!!!
Ne içerdeki anne, ne sıradaki hasta…
Aksine hocam çok vaktinizi aldım hastalar da bekliyor tamam biz çıkalım , geçmezse yine geliriz deyip koşar adım kaçtılar.
Çok isterdim…
70 yaşındaki Şaban Amcam , seninle gündelik hayatını konuşabilmeyi, sen sohbet ediyoruz sanırdın halbuki ben senin kognitif değerlendirmeni yapıyor olurdum. Evdeki halini öğrenirdim. Kimlerle yaşıyorsun, hanım hayatta mı , yemeği kim yapıyor , markete kendin mi gidiyorsun , emekli maaşın var mı , bankadan kendin mi çekersin , Şaban Amca buradan Ulus’a hangi dolmuşla gidilir biliyor musun? … diye seninle sohbet ederdik. Alarm semptomlar var mı anlamaya çalışırdım. Sonra sana ev kazalarını anlatırdım. Alabileceğin basit tedbirleri anlatırdım. Şaban Amca derdim , sakın öyle lavaboya ayağını kaldırarak abdest almaya çalışma , bak Allah muhafaza öbür ayağın da ıslak olur kayar düşersin. Sen beni kızın yerine koyar dualar ederdin , bense yaşlılıktaki bir kalça kırığının hastane yükünün ne kadar fazla olduğunu , kişiye ailesine devlete yükünü bilir , bu basit uyarı ile önüne geçtiğim bedelleri düşünürdüm. Tam Şaban Amca kaç torun var diye sohbet açarken , sıradaki hastanın ‘’ ohooo baya baya sohbet ediyor bunlar , yaz gitsin bey amcanın ilacını ‘’ diye bağıran sesini duyana kadar..
Halbuki ben ergenlerle beden algısını konuşacaktım.
Lohusalarla yetersizlik inancını…
Yaşlılarla demansı,aşıları , egzersizi , sağlıklı beslenmeyi , rutin tarama programlarını…
Anlatacağım öyle çok şey vardı ki…
MHRS’de muayene randevuları 5dk’ya düştüğünde, bir tek doktorlar tepki gösterdiğinde, sustum.
Sandılar ki, işten kaçtığımız için itiraz ediyoruz.
Bir hasta da çıkıp demedi ki ‘’ben 5 dk’da derdimi mi anlatayım, doktor derdimi anlayıp derman mı olsun, bu nasıl sistem! ‘’
Anladım ki bu iş benim veya derneklerin veya sendikaların çabası ile olmaz.
Vatandaş önce kendine layık görmeli bu sistemi.
Vatandaş istemeli..
Vatandaş en az 20 dk aralıklı muayene randevusu talep etmeli..
Bakkala giderken Aile Hekimine uğrayıp eczaneden borç aldığı soğuk algınlığı ilacını yazdırabildiği için kendini kaliteli sağlık hizmeti alıyorum sanmamalı.
Avrupa’da aile hekimine bir haftada anca randevu alınıyormuş, bizim sağlık ocağı (Aile Sağlığı Merkezi) apartmanın altında valla istediğimizde gidiyoruz ilaçlarımızı yazdırıyoruz demek yerine, bi düşünmeli..
Ya bu Avrupa’da niye böyle bir haftada anca randevu alınabiliyormuş ki ? Bunlar nasıl bir hizmet alıyorlar ki diye düşünmeli..
Daha iyisinin nasıl olduğunu bilmediğiniz için Sevgili Halkım..
Sanıyorsunuz ki bu en güzeli…
Eskiden daha kötüydü deyip bugüne şükrediyorsunuz.
Çok üzülüyorum.
Halbuki daha iyi bir poliklinik mümkün…
Daha iyi bir Aile Hekimliği mümkün…
Dr. Nur YAZAR
ANKAHED BİLİM KOMİSYONU SEKRETERİ